Chuyển đến nội dung chính

BEETHOVEN VÀ GUITAR

Trong thời của Beethoven guitar đã có 6 dây như ngày nay và có những nghệ sĩ guitar thành danh trong đời sống âm nhạc châu Âu như Mauro Giuliani, nghệ sĩ cello kiêm guitar được cho là đã chơi trong bè cello của dàn nhạc trong buổi ra  mắt bản Giao hưởng số 7 của Beethoven. Nhưng guitar thật đen đủi khi không lọt vào mắt xanh của Beethoven mặc dù ông viết cho tất cả các nhạc cụ khác. Thậm chí cây mandoline bé nhỏ cũng là một hậu duệ của đàn lute như guitar lại được ông viết cho một sonatine song tấu với piano rất dễ thương. Tất nhiên không có nguyên tác thì sẽ có các bản chuyển soạn của các nghệ sĩ guitar vì có nhạc sĩ của nhạc cụ nào lại cầm lòng trước các sáng tác của Beethoven. Bắt đầu từ Francisco Tarrega, người đã xác lập lại một chỗ đứng cho guitar trong đời sống âm nhạc tính phòng. Ngoài soạn các bản nguyên tác , ông chuyển soạn rất nhiều các sáng tác nổi tiếng của Beethoven, Chopin, Mendelssohn … cho guitar. Với riêng Beethoven đó là chương Ánh Trăng trong sonata “Ánh Trăng”, chương 2 trong sonata “Pathetique”. Đến thời của Barrios-Mangore, các tài liệu viết rằng nghệ sĩ guitar huyền thoại người Paraguay đã chơi nhạc của Beethoven và chắc chắn có bản Minuet Sol trưởng: https://youtu.be/J9X6P2xQ9CU?si=Dqk14ig_omFmBZVt

Chương Ánh Trăng: https://youtu.be/YFenfpuI8-8?si=OzIfhJR9RvRYLRat

 Từ thế kỷ 20 đến nay, không có thêm nhiều sáng tác của Beethoven được chuyển soạn cho guitar và trình tấu. Beethoven viết nhiều cho piano và đó là một thách thức đủ lớn cho các nhạc sĩ guitar. Tuy nhiên vài bản chuyển soạn Beethoven phổ biến nhất ngày nay vẫn là các sáng tác cho piano kể trên và bản Fur Elise thần thánh (dành cho, dành tặng hay tặng Elise chứ không phải thư  như dân gian hay gọi 😊 ). Tuy nhiên bản siêu dễ thương này chỉ phổ biến ở tầm học trò với hai đoạn đầu, để chơi được đủ 3 đoạn cần trình độ p’rồ nhất định. Tôi thích nhất phiên bản của nghệ sĩ người Thổ Nhĩ Kỳ(ở Mỹ) Emre Sabuncuoglu https://youtu.be/wCD6VdY_7qk?si=qVTcHPCZtKT07x-H

Gần đây nổi lên một phiên bản guitar finger style chơi hẳn giao hưởng số 5 của nghệ sĩ guitar người Ba Lan Marcin Patrzalek, tuy nhiên anh chỉ chơi chương 1:  https://youtu.be/gUarhwho0f8?si=HBzxT-ONCDIB7Pm6 . Là một người đam mê nhạc cổ điển tôi rất mong có một phiên bản độc tấu guitar trên bản giao hưởng nổi tiếng này. Nghệ sĩ người Nhật Bản Kazuhito Yamashita đã chuyển soạn và thu âm thành công phiên bản độc tấu guitar của giao hưởng “Từ Thế giới Mới” của A Dvorak. Ngoài ra ông đã chuyển soạn bè violin solo trong  Violin concerto Op. 61 của Beethoven cho guitar và đã thu âm thành công phiên bản này.  Rất mong vào một ngày đẹp trời bác ý sẽ đưa giao hưởng của Beethoven lên một cây guitar như đã làm với Dvorak.

Với Beethoven tôi có niềm tự hào nho nhỏ với hai bản chuyển soạn đầu tiên trong lịch sử và duy nhất đến thời điểm hiện nay. Đó là hai tác phẩm khá nổi tiếng của ông:

Romanza op.40 là một trong hai romance ông viết cho violin và dàn nhạc. Các nghệ sĩ violin thường thu hai romance này sau violin concerto Op. 61 của ông. Tôi rất tự tin rằng tôi đã truyền tải đủ tinh thần của bản gốc cho violin và dàn nhạc sang 6 dây của cây guitar của tôi:

https://youtu.be/DyRIUY4tyGA

Turkish March(Hành khúc Thổ Nhĩ Kỳ) là một trích đoạn nổi tiếng nhất trong nhạc nền cho vở kịch Phế tích của thành Athen(The Ruins of Athens). Các nghệ sĩ piano hay chơi bản hành khúc này trong phần chơi tặng khán giả(bis) sau buổi recital của mình. Bản gốc viết cho dàn nhạc, phiên bản guitar của tôi chuyển soạn từ phiên bản piano:

https://youtu.be/7JVdDGcZhkw

15/12/2023

Nhân ngày sinh của Beethoven 

Trịnh Minh Cường


Nhãn:

Nhận xét

Đăng nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

LỊCH SỬ CỦA THỂ LOẠI GIAO HƯỞNG

 Tổng quan về giao hưởng Một giao hưởng là gì? Đó là một sáng tác cho khí nhạc có thời lượng dài và hầu hết được viết cho dàn nhạc. Với lịch sử kéo dài hơn 300 năm, ngày nay giao hưởng thường được cho là đỉnh cao của khí nhạc cổ điển. Các tên tuổi Beethoven, Brahms, Mozart, Mahler và Bruckner gần như đồng nghĩa với thể loại này và các tác phẩm họ viết cho giao hưởng không có điểm dừng. Thể loại giao hưởng đã đem đến cho các nhà soạn nhạc vĩ đại này một cấu trúc để sáng tác và vươn xa, và nó cho phép họ giải phóng sự sáng tạo của mình trên thế giới thông qua một số tác phẩm âm nhạc vĩ đại nhất đang hiện hữu. Nguồn gốc của giao hưởng có từ trước thời các nhà soạn nhạc này. Tuy nhiên, các nhà soạn nhạc giao hưởng đầu tiên có ảnh hưởng rất lớn đến các nhà soạn nhạc đã nêu trên. Giao hưởng đầu tiên Những giao hưởng đầu tiên ra đời vào những năm 1730 xung quanh Milan và vùng lân cận vùng Bologna. Trớ trêu thay, giao hưởng này có thể cho thấy phần lớn nguồn gốc của nó dành cho o...
1 nhận xét
Đọc thêm

NĂM NHẠC SƯ LÀM THAY ĐỔI DIỆN MẠO CỦA NHẠC CỔ ĐIỂN PHƯƠNG TÂY

Âm nhạc cổ điển phương Tây có một bề dày lịch sử với nhiều thời kỳ khác nhau. Mỗi thời kỳ đều có những nhạc sĩ lớn với đóng góp quan trọng. Họ là những nhà soạn nhạc, nghệ sĩ biểu diễn hay nhà lý luận. Các tác phẩm hay trình độ diễn tấu điêu luyện của họ đã làm thay đổi quan điểm âm nhạc của thính giả cũng như giới chuyên môn. Do đó, nên âm nhạc luôn được làm mới và phát triển không ngừng. Thính giả dễ dàng ghi nhớ tên tuổi những nhà soạn nhạc và nghệ sĩ nhưng ít ai để ý  những người thầy của họ.  Tạp chí âm nhạc BBC đã đề xuất năm người thầy nổi bật nhất lịch sử âm nhạc cổ điển phương Tây. Xin được giới thiệu năm bậc danh sư này cùng các học trò của họ. 1. Simon Sechter (1788-1867) sinh ra ở Friedberg (Frymburk), Bohemia, sau thành một phần của Đế chế Áo. Năm 1804 ông chuyển đến Vienna. Năm 1810, ông bắt đầu dạy piano và hát tại một học viện dành cho học sinh khiếm thị. Năm 1851 Sechter được bổ nhiệm làm giáo sư sáng tác tại Nhạc viện Vienna. S. Sechter có nhiều sinh viên thà...
Đăng nhận xét
Đọc thêm

VÌ SAO GỌI LÀ NHẠC CỔ ĐIỂN?

 Tom Service(BBC)  Nhạc cổ điển là loại nhạc mà dàn nhạc biểu diễn, tứ tấu đàn dây chơi và dàn hợp xướng hát. Nó được phát trên BBC Radio 3 mọi lúc, và nó có trên Mindful Classical Mix mà bạn vừa tải xuống từ BBC Sounds. Nhưng khi BBC bắt đầu một năm chương trình xung quanh Thế kỷ Cổ điển của Chúng ta, Tom Service khám phá một câu hỏi rất đơn giản: nhạc cổ điển là gì? Đây là vấn đề: Tôi không nghĩ thực sự có thứ gọi là nhạc cổ điển.  Đối với một người đã dành phần lớn hai mươi năm qua để viết và nói về nhạc cổ điển, điều đó có vẻ hơi ngớ ngẩn. Nhưng ngay cả những nhà soạn nhạc xác định rõ nhất về "cổ điển" (hãy nghe Bach, Beethoven và Mozart) cũng không biết rằng họ đang viết nhạc cổ điển, vì đơn giản là thuật ngữ đó không tồn tại trong cuộc đời họ. Nghe có vẻ kỳ lạ, nhưng đó là sự thật. Các giá trị, thứ bậc, quy tắc và toàn bộ danh mục "cổ điển" chỉ bắt đầu xuất hiện trong tiếng Anh vào năm 1829. Vì sao? Một sự giải thích có thể là “classicising”( phân loại) mọi th...
Đăng nhận xét
Đọc thêm